Powolne działanie komputera to jeden z najbardziej frustrujących problemów, z jakimi mierzą się użytkownicy na co dzień. Z czasem nawet najnowocześniejsze sprzęty zaczynają tracić na wydajności, a wykonywanie podstawowych zadań zajmuje coraz więcej czasu. Zanim jednak zdecydujesz się na zakup nowego komputera, warto wypróbować kilka prostych metod, które mogą przywrócić Twojemu urządzeniu dawną sprawność.
W tym artykule przedstawiamy 5 skutecznych i łatwych do wdrożenia sposobów na przyśpieszenie komputera. Co ważne, te metody nie wymagają zaawansowanej wiedzy technicznej ani instalowania dodatkowego, płatnego oprogramowania.
1. Usuń niepotrzebne programy i pliki
Z biegiem czasu na naszych komputerach gromadzi się wiele zbędnych programów i plików, które zajmują miejsce na dysku i mogą spowalniać system. Pierwszym krokiem do poprawy wydajności powinno być gruntowne przeglądnięcie zawartości dysku i pozbycie się wszystkiego, czego już nie używasz.
Zacznij od odinstalowania programów, z których nie korzystasz. W systemie Windows możesz to zrobić poprzez Panel Sterowania > Programy > Odinstaluj program. W systemie macOS wystarczy przeciągnąć niepotrzebne aplikacje do kosza.
Następnie zajmij się uporządkowaniem plików. Przenieś duże pliki multimedialne (zdjęcia, filmy, muzykę) na zewnętrzny dysk twardy lub do chmury. Usuń duplikaty plików - możesz użyć do tego specjalnych programów, które automatycznie wyszukają takie same pliki na dysku.
Pamiętaj także o regularnym opróżnianiu kosza oraz czyszczeniu plików tymczasowych. W Windows możesz to zrobić za pomocą wbudowanego narzędzia Oczyszczanie dysku, które znajdziesz klikając prawym przyciskiem myszy na dysk C i wybierając odpowiednią opcję z menu Właściwości.
2. Ogranicz programy uruchamiane przy starcie systemu
Wiele programów konfiguruje się tak, aby uruchamiały się automatycznie wraz ze startem systemu. Choć może to być wygodne, nadmierna liczba takich aplikacji znacząco wydłuża czas uruchamiania komputera i obciąża pamięć operacyjną.
W systemie Windows 10 i 11 możesz zarządzać programami startowymi poprzez Menedżer zadań. Wystarczy nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+Shift+Esc i przejść do zakładki "Uruchamianie". Tam zobaczysz listę wszystkich programów, które uruchamiają się wraz z systemem, wraz z informacją o ich wpływie na wydajność. Wystarczy kliknąć prawym przyciskiem myszy na program, którego nie potrzebujesz przy starcie, i wybrać opcję "Wyłącz".
W systemie macOS możesz zarządzać elementami startowymi poprzez Preferencje systemowe > Użytkownicy i grupy > Elementy logowania.
Pamiętaj, że nie wszystkie programy startowe są zbędne. Nie wyłączaj programów antywirusowych czy innych ważnych narzędzi systemowych.
3. Regularnie aktualizuj system i programy
Aktualizacje systemu operacyjnego i programów często zawierają poprawki wydajnościowe i bezpieczeństwa. Regularne instalowanie aktualizacji może znacząco wpłynąć na szybkość działania komputera.
W systemie Windows możesz sprawdzić dostępne aktualizacje poprzez Ustawienia > Aktualizacja i zabezpieczenia > Windows Update. W macOS przejdź do Preferencje systemowe > Aktualizacja oprogramowania.
Równie ważne jest aktualizowanie programów innych firm. Wiele aplikacji automatycznie sprawdza dostępność aktualizacji przy uruchomieniu, ale warto od czasu do czasu samodzielnie sprawdzić, czy korzystasz z najnowszych wersji.
4. Defragmentuj dysk twardy (dla dysków HDD)
Ta metoda dotyczy tylko tradycyjnych dysków twardych (HDD). Jeśli korzystasz z dysku SSD, pomiń ten krok, ponieważ defragmentacja może skrócić żywotność takiego dysku.
Z czasem pliki na dysku twardym ulegają fragmentacji, co oznacza, że części jednego pliku mogą być przechowywane w różnych miejscach na dysku. To wydłuża czas potrzebny na odczytanie całego pliku, co spowalnia komputer.
W systemie Windows możesz przeprowadzić defragmentację dysku, wyszukując "defragmentacja" w menu Start i wybierając "Defragmentuj i optymalizuj dyski". W nowszych wersjach Windows system automatycznie wykrywa typ dysku i stosuje odpowiednie narzędzia optymalizacji.
5. Zwiększ pamięć RAM
Jeśli powyższe metody nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, a Twój komputer nadal działa wolno, warto rozważyć rozbudowę pamięci RAM. Jest to stosunkowo tani sposób na znaczące przyśpieszenie komputera, zwłaszcza jeśli obecnie masz zainstalowane mniej niż 8 GB pamięci.
Przed zakupem nowych kości pamięci, sprawdź w specyfikacji swojego komputera, jaki typ pamięci RAM jest obsługiwany oraz ile maksymalnie można jej zainstalować. W przypadku laptopów warto również upewnić się, czy pamięć można rozbudować samodzielnie, ponieważ w niektórych modelach jest ona wlutowana na stałe.
Instalacja dodatkowej pamięci RAM jest stosunkowo prostą operacją w przypadku komputerów stacjonarnych. Jeśli jednak nie czujesz się na siłach, aby zrobić to samodzielnie, zawsze możesz skorzystać z pomocy specjalisty.
Podsumowanie
Przyśpieszenie komputera nie zawsze wymaga dużych nakładów finansowych czy zaawansowanej wiedzy technicznej. Często wystarczy regularnie dbać o porządek na dysku, ograniczać liczbę programów startowych i aktualizować oprogramowanie, aby utrzymać dobrą wydajność przez długi czas.
Pamiętaj, że najlepsze efekty uzyskasz, stosując kombinację wszystkich opisanych metod. Jeśli jednak Twój komputer ma już kilka lat, a Ty używasz go do zadań wymagających dużej mocy obliczeniowej (np. edycja wideo, zaawansowane gry), może nadejść moment, gdy rozbudowa lub wymiana sprzętu będzie jedynym sensownym rozwiązaniem.
A Ty, jakie znasz skuteczne metody na przyśpieszenie komputera? Podziel się swoimi doświadczeniami w komentarzach!